The Passion
Donderdag 13 april is het Ljouwerter skûtsje onderdeel van “The Passion” Dit jaar wordt The Passion voor de 7e keer live uitgezonden op NPO1 om 20.30 uur.
Bemanning
Theo Schreur, Eildert Meeter, Willem van de Vosse, Dirk Tichelaar en Rinus Woudstra waren aanwezig tijdens de opname dag, woensdag 08 maart. De opnames waren van 14.00 uur tot 19.00 uur. “Dit is wel even wat anders dan een SKS-wedstrijd.” Met het grootste gemak manoeuvreerde Rinus Woudstra het skûtsje naar voren en weer naar achteren. De overige bemanningsleden hielpen geduldig bij het vast maken van de touwen en ook weer het losmaken van de touwen. “Alles voor de perfecte opname!” Mannen bedankt voor alle passie!
Geheim
Welke rol het skûtsje heeft vervuld tijdens de opnames, houden wij nog even geheim. Wil je het weten? Kijk dan morgen live naar “The Passion op NPO1 om 20.30 uur. We gaan het zien!
Scharnegoutum- Ferdinand Talsma (29) zeilt voor het 4e jaar mee in de SKS. Dit jaar voor het eerst als bemanningslid op het Ljouwerter skûtsje met de Willem Zwaga als schipper. “Vanaf ongeveer mijn 14e jaar gingen wij altijd tijdens de vakanties naar de SKS-wedstrijden. “Dat waren mooi tijden!” Tijdens de wedstrijden vind je Ferdinand hoofdzakelijk bij het onderlijk, maar als het moet pakt hij de lieren/ hals ook mee. Naast de 4 jaar ervaring in de SKS heeft Talsma 3 jaar mee gedraaid in de IFKS.
Taak op het schip
Tijdens de wedstrijden vind je Talsma veelal bij het onderlijk. “Ik kijk goed naar de schipper en geef instructies door aan de mensen op het voorschip. Daarnaast hou ik het zeil in de gaten en kijk ik of alles er top bij staat. Bij harde wind of wanneer het spannend is tijdens de wedstrijd en alles heel snel moet, help ik bij de lier en vind je Spannenburg bij de fok of helpt hij mee de zwaarden te verstellen. Wij zijn een ervaren team en hebben aan een half woord genoeg.”
Mooiste ervaring
Volgens Talsma heeft hij al veel mooie ervaringen gehad tijdens de wedstrijden, maar als hij dan toch moet kiezen, dan is het de 2e plek met “It Langwarder skûtsje” in 2015. Elke wedstrijd is spannend voor Talsma. “Het is elke wedstrijd knallen! Ik heb al vele mooie wedstrijden gezeild, maar hopelijk gaan de mooiste nog komen.” Iets minder mooie ervaring is het omgaan met een skûtsje. “Ik ben twee keer omgegaan met de “Opsjitter”, maar ook daar leer je weer van.”
Voorbereiding
We vragen het elke keer weer aan de bemanningsleden of zij tijdens de voorbereiding nog bijzondere rituelen hebben. Helaas kunnen we ook deze keer geen gekkigheden ontdekken. Talsma controleert rustig of alles goed vast zit aan boord en uiteraard wordt er onderling nog wat gedoold.
Kampioen
Op de vraag of wij dit jaar kampioen worden antwoordt Talsma: “Dat zou ongelofelijk wezen, maar ik denk niet dat dit gaat lukken. Het is een nieuw schip voor ons als bemanning. Wij hebben eerst wat tijd nodig om de “Rienk Ulbesz” te leren kennen. Ons doel is het linker rijtje voor het komende seizoen.”
Theo Schreur(31) afkomstig uit IJlst gaat dit jaar de schoot bedienen. Samen met Mart Huisman en Frank Oerlemans zorgt Schreur ervoor dat de schoot “op tijd aan is” tijdens de zeilwedstrijden. “Dat je op de seconde nauwkeurig over de startlijn gaat met de juiste snelheid.” Schreur was de afgelopen 4 jaar als schotenman aan boord bij Willem Zwaga. De afgelopen twee jaar zeilde hij voor zowel Zwaga tijdens de ISKS als voor Johannes van Langweer tijdens SKS.
Bemanningslid
Op de vraag hoe Schreur in contact gekomen is met het skûtsjesilen, verteld Schreur:“Willem en ik zijn elkaar 4 jaar geleden tegen gekomen in de kroeg “De laatste stuiver”in Lemmer. Tijdens het gesprek heeft hij mij gevraagd of ik mee wilde zeilen. Na 1 keer mee te zijn geweest, was ik meteen verkocht aan het spelletje.” Schreur gaat met Zwaga mee als bemanningslid, wanneer deze aankondigt te gaan zeilen voor Leeuwarden.
Amateurzeilen
Schreur heeft zelf ook als eens mogen zeilen tijdens het amateurzeilen met het skûtsje van Langweer. Vorig jaar was hij de schipper tijdens het amateurzeilen. “Een machtig gevoel!” Samen met de winst vorig jaar op Stavoren met Langweer waren dit de mooiste momenten van het zeilen van vorig jaar. “En als het skûtsje dan ook nog lekker scheef gaat, dan ben ik helemaal in mijn element.”
Voorbereiding
Ook bij Schreur kunnen we geen gekke rituelen ontdekken voorafgaande aan een wedstrijd. “Lekker relaxen en wat eten.” Op de vraag welke wedstrijd Schreur het mooist vind, is zijn antwoord: “Elke wedstrijd is mooi en elke wedstrijd is weer anders. Ik vind het prachtig om te zeilen en heb daarom geen voorkeur.”
The Passion
Onlangs was Schreur één van de bemanningsleden die assisteerde tijdens de opname van “The Passion” welke donderdag 13 april om 20.30 uur live te zien is op NPO1. Dit was heel wat anders dan een SKS-wedstrijd zeilen. “Tijdens de opnames was het heel gezellig. Het was een bijzondere ervaring. Veel wachten en de takes vaak opnieuw doen, maar respect voor de spelers. Zij bleven enthousiast en wij ook trouwens.” Of Schreur ambities heeft als acteur, laat hij ons weten dat hij liever een wedstrijd zeilt, maar dat het een leuk uitstapje was met het skûtsje van Leeuwarden.
Eerste training
“De eerste training is geweest en de sfeer zat er gelijk goed in. Mooi werk, het trimmen van een schip. Alles is nieuw voor de bemanning en het zou wel een stunt zijn om dit jaar het kampioenschap op te eisen, maar zoals Alef Spannenburg ook al aangaf:”Zeilen is een ervaringssport. Je moet de trim van het schip op orde hebben, zodat je weet wat je moet doen bij verschillende weersomstandigheden.” We gaan voor het linker rijtje.”
Onze lierenman: “De wedstrijd in Grouw heeft de mooiste start!”
Leeuwarden- Alef Spannenburg (40) uit Langweer is geen onbekende binnen de SKS. Met 13 jaar ervaring in de SKS weet Spannenburg wat het betekent om op een skûtsje te zeilen. Dit jaar komt hij uit voor het Ljouwerter skûtsje. Na 2 jaar bemanningslid te zijn geweest bij Willem Zwaga op de “ Opsjitter”, gaat hij, net als de rest van de bemanning, mee over naar het Ljouwerter skûtsje.
Mooiste wedstrijd
Spannenburg heeft van jongs af aan gezeild op het wad en zomers naar Engeland en Frankrijk. In een 22 kwadraat heeft hij een aantal keren meegedaan tijdens de Sneekweek. Op de vraag wat de mooiste wedstrijd is van het seizoen, zegt hij: “Dat is de wedstrijd in Grouw, eerst met een sleep vanaf het houtstek het water op, en het publiek zit dicht bij het wedstrijdwater. Prachtig”. Daarnaast natuurlijk Langweer “mijn thuiswater” .
Spannend moment
Je zou verwachten dat er een moment uit het skûtsjesilen komt, maar niets is minder waar. Drie keer omgaan en drie keer droog blijven is een handigheidje die je niet kunt kopen.
Het spannendste moment beleefde Spannenburg als jonge jongen. Samen met zijn ouders op vakantie met de zeilboot van 8 meter, onderweg naar Denemarken om daar vakantie te gaan vieren. `s Nachts doorzeilen om op te schieten. Onverhoopt belanden zij in een storm. De haven konden zij niet aandoen vanwege deining. Na meerdere uren heen en weer laweren, ging de wind eindelijk liggen. Het water kwam tijdens de storm tot halverwege de ramen van de kajuit. “Het zeilen op de binnenwateren is voor mij redelijk overzichtelijk door deze ervaring.”, aldus Spannenburg.
Jeugd
Spannenburg heeft zich in het verleden ingezet voor Stichting Skûtsjes Doniawerstal. Er werd o.a. met kinderen uit de bovenbouw van de plaatselijke basisschool een middag gezeild. In de week voorafgaande gaf Spannenburg samen met nestor en oud skûtsjeschipper Anne Tjerkstra uitleg aan de kinderen over het skûtsjesilen. Doel was de traditionele zeilsport onder de aandacht te brengen van de jeugd. Een mogelijk positief effect is de aanwas van potentiële bemanningsleden en vrijwilligers.
Ervaringssport
De nieuwe lierenman van het skûtsje stelt dat het mooi zou zijn om kampioen te worden, maar zo zegt hij: “Dan doe je mannen als Douwe Visser van Sneek te kort. Zeilen is een ervaringssport. Je moet de trim van het schip op orde hebben, zodat je weet wat je moet doen bij verschillende weersomstandigheden. We gaan veel trainen en het schip leren kennen het komende jaar. Het linkerrijtje zou leuk zijn.”
Skûtsjesilen is een van de mooiste Friese sporten. De wedstrijden tussen skûtsjes vinden hun oorsprong in het begin van de 19e eeuw, maar hebben nog niets van hun aantrekkingskracht verloren. Integendeel!
Ieder jaar weer geeft Friesland haar visitekaartje af tijdens het Skûtsjesilen. Het is een sport waarbij dramatiek, moed, volharding en vakmanschap worden gecombineerd met de elementen van water en wind. En dit allemaal op de karakteristieke skûtsjes.
Ik ben dan ook buitengewoon trots beschermheer te mogen zijn van het Ljouwerter Skutsje “De Rienk Ulbesz”, ” één van de vaste deelnemers aan de SKS-wedstrijden. Ik wens de nieuwe schipper Willem Zwaga en zijn bemanning veel succes voor het komende seizoen.
De Stichting Ljouwerter Skûtsje is eigenaar van “De Rienk Ulbesz” en het volgschip de “Vrouwe Nieske”. De stichting zorgt voor onderhoud en vervanging van materialen. Buiten de wedstrijden om zijn zo’n 20 vrijwilligers betrokken bij het skûtsje, tijdens de SKS-wedstrijden loopt het aantal op tot maar liefst 50 personen.
Ondanks de grote betrokkenheid en vrijwillige inzet van velen brengt het onderhoud en vaarklaar maken van het Ljouwerter Skûtsje de nodige kosten met zich mee. De stichting is daarbij afhankelijk van ‘vrienden’ en ‘donateurs’. Op de website leest u meer over de mogelijkheden om als vriend of donateur de stichting te steunen. Als beschermheer van het Ljouwerter Skûtsje beveel ik dit van harte aan.
Ik gun het Ljouwerter Skûtsje de wind in de zeilen. Helpt u mee?
Ferd Crone
Burgemeester van Leeuwarden
Beschermheer Ljouwerter Skûtsje
Anke Zwaga- “Het aangeven van de resterende tijd voor de start is het belangrijkste.”
Leeuwarden- Anke Zwaga (21) is opgegroeid in Koufurderrige, een dorp gelegen in de gemeente Sûd-West Fryslân, ten westen van het Koevordermeer. Sinds een paar maanden woont Zwaga in het altijd gezellige Grou. De startplaats van het jaarlijkse skûtsjesilen.
Ljouwerter skûtsje
“Ik ben met het Ljouwerter skûtsje opgegroeid. Mijn mooiste ervaring is de gezellige sfeer aan boord van de Vrouwe Nieske. Als klein meisje heb ik al heel wat danspassen gemaakt op de tafels van het schip.” Zwaga zeilt inmiddels zo`n 4 jaar met haar broer Willem Zwaga. Zij maakte deel uit van de bemanning van de “Opsjitter” en gaat mee als bemanningslid van het Ljouwerter skûtsje.
In de roef
Op de vraag waar we Zwaga terug vinden op het skûtsje, antwoord zij: “Ik zit in de roef. Het aangeven van de resterende tijd voor de start is mijn belangrijkste taak en het binnen halen van de schoot.” De roef was de woning aanboord van het skûtsje en waren verre van comfortabel. Hele gezinnen sliepen in de roef. De ouders sliepen in het alkoofbed, terwijl de kinderen met drie of vier bijeen sliepen in de “achteronder”. Dit is een lager gelegen plaats onder de roef. De allerkleinsten sliepen zelfs in de kastschuiven (grote laden), als er meerdere kinderen aan boord waren.
Zwaga is de spin in het web aanboord van het Ljouwerter skûtsje. Zij zorgt ervoor dat iedereen voorzien is van een zwemvest, het opruimen en aangeven van landvasten, stootkussens, de route, eten en drinken en ga zo maar door. Zwaga regelt het.
Nek aan Nek
“De mooiste wedstrijden, zijn de wedstrijden met niet al te veel wind. Dan zeilen de skûtsjes nek aan nek. De wedstrijd blijft spannend tot het laatste moment. Heel gaaf!” In de voorbereiding vooraf gaande aan een wedstrijd, doet Zwaga geen gekken dingen. Wel neemt ze genoeg kleding mee. “ Door ervaring wijzer geworden. Ik ben al eens een keer omgegaan met een skûtsje. Dan ben je heel blij met droge kleding.” De ideale wedstrijd is voor Zwaga een wedstrijd met een goede wind.
Linker rijtje
Dit jaar wordt er met een nieuwe bemanning gezeild op het Ljouwerter skûtsje. “We hebben een jong team en zijn goed op elkaar ingespeeld. Met de juiste wind in de zeilen moet een plek in het linker rijtje haalbaar zijn.”
Sintrale Kommisje Skûtsjesilen en Koninklijke Watersportvereniging Sneek organiseren historische zeildag
Op woensdag 9 augustus 2017 zal historie worden geschreven als het aan de SKS (Sintrale Kommisje Skûtsjesilen) en KWS (Koninklijke Watersportvereniging Sneek) ligt. Dit is vandaag op de Algemene Ledenvergadering van de SKS bekendgemaakt.
De beste wensen voor het nieuwe jaar namens de schipper, bemanning en het bestuur van het Ljouwerter Skûtsje.
Reduzum- Langeberg Schoonmaakorganisatie in Reduzum is een specialist als het om schoonmaken van kantoren, glazenwassen, gevel- en rioolreiniging, zonnepanelen reinigen en nog veel meer. Eigenaar Anton Langeberg is als liefhebber ook sponsor van het Leeuwarder Skûtsje.
Duidelijke afspraken
Korte lijnen, duidelijke afspraken en als team weten wat je aan elkaar hebt. ,,Skûtsjesilen past bij onze manier van werken en no-nonsense mentaliteit.’’
Langeberg startte in 1968 aan de Haven in Reduzum als schoonmaakorganisatie. Anton Langeberg nam het bedrijf van zijn ouders over in 1996 en wordt in de dagelijkse leiding bijgestaan door Folkert Kort. Langeberg heeft opdrachtgevers in Fryslân en ver daarbuiten.
Trouw aan Reduzum
Het bedrijf bleef Reduzum trouw en er is voor Langeberg als specialist die op dit gebied landelijk opereert, ook na bijna 50 jaar geen enkele reden om zich elders te vestigen. ,,Voor projecten over de Afsluitdijk, richting Groningen, de polders en het Zuiden van Nederland, hebben we hier nu een perfecte verbinding.’’
Dit najaar werd voor de reiniging van gevels, terrassen en riool flink geïnvesteerd in een unieke Kokend Heetwater Techniek. Deze milieuvriendelijke reiniging met alleen kokend water om vervuiling op te lossen, voldoet aan alle eisen die in de schoonmaakbranche aan maatschappelijk verantwoord ondernemen gesteld worden.
Beter resultaat
Tegelijk zorgt deze techniek voor een nog beter resultaat, weet Langeberg. ,,Je ziet, dat de opdrachtgevers niet alleen voor kwaliteit gaan, maar ook meer oog hebben voor de omgeving en de mensen die er mee moeten werken. Resultaat is dus niet het enige dat telt! Ook de manier waarop Langeberg Schoonmaak-organisatie dit resultaat behaalt is dus van belang. ’’
Langeberg Schoonmaakorganisatie breidt zich ieder jaar langzaam verder uit en alles is er op gericht dat die lijn doorgetrokken wordt. ,,Ons wagenpark is up tot date, we hebben een gemotiveerd team medewerkers en met nu de Kokend Heetwater Techniek, kunnen we nog meer aan.’’
Voor Langeberg is elke opdracht weer een uitdaging. ,,Wij zijn flexibel en heel breed inzetbaar. We zijn specialisten en er is bij ons eigenlijk geen nee te koop. Natuurlijk zijn er ook minder aantrekkelijke opdrachten, zoals bij een calamiteit, maar ook dan is het voor onze mensen een uitdaging om het werk perfect uit te voeren.
Jarenlange ervaring
Langeberg Schoonmaakorganisatie richt zich op onder meer het schoonmaken van kantoren, glasbewassing traditioneel of met een telescopisch wassysteem tot op grote hoogte, nieuwbouw schoon opleveren, gevels en terrasreiniging. ,,Wij hebben een jarenlange ervaring en kunnen opdrachtgevers daardoor altijd advies op maat geven. Onze kracht is ook dat we altijd meedenken met de klant.’’
Nu er in de regio veel zonnepanelen worden geplaatst, wijst Langeberg voor een maximale opbrengst daarvan graag op het belang van reiniging en onderhoud. ,,Stof, zand, mos en vogelpoep beïnvloedt de optimale werking van zonnepanelen. Af en toe een regenbui is beslist niet voldoende. Alleen professionele reiniging voorkomt rendementsverlies en zorgt voor een langere levensduur.’’
Service en korte lijnen
Service en korte lijnen staan bij Langeberg hoog in het vaandel en de ondernemer ziet meedenken met de klant en proactief handelen als een toevoegde waarde. ,, Wij zien schoonmaken niet alleen maar als ons werk. Wij zijn daarom ook 24 uur, zeven dagen per week bereikbaar. Bij ons krijgt je daarom ook geen keuzetoetsen of een antwoordapparaat, laat staan voicemail!’’
Friese traditie
Langeberg is sponsor van het Leeuwarder Skûtsje. Sportief is de ondernemer zeker, hij volbracht de Slachtemarathon en de volgende uitdaging is een triatlon. ,,Skûtsjesilen is een prachtige friese traditie, die mij als ondernemer enorm aanspreekt. Je bent als team met ieder zijn kracht op elkaar aangewezen en je moet weten wat je aan elkaar hebt. Verder moet je tactisch en technisch snel schakelen. Die mentaliteit spreekt mij ook als ondernemer vooral aan”.
Meer info:
www.langeberg.nl
www.facebook.com/langebergschoonmaakorganisatie
Makkum- Op 2 november is het Ljouwerter Skûtsje opgemeten in IJlst bij Scheepswerf Ten Woude. Wat zijn de gevolgen voor ons grootzeil, nu er gekozen is voor de nieuwe formule van het zeiloppervlakte bij de SKS en hoe wordt bepaalt hoeveel m2 aan doek moet worden ingeleverd. Wij vroegen het aan Sipko de Zwart werkzaam bij UK De Vries Sails in Makkum en maker van vele zeilen binnen de SKS.
Beginnen bij het begin
Hoe wordt een zeil, in dit geval voor de skûtsjes, gemaakt. Het skûtsje wordt met twee mensen helemaal ingemeten met een meetlint, waarbij de mast op spanning moet staan. Het inmeten is noodzakelijk om de grootte van het grootzeil te bepalen en later de hoeveel m2 er overblijft voor de fok. De SKS bepaalt het silhouet van het zeil. Hier moeten alle skûtsjes aan voldoen.
Ontwerp bespreken
Na het inmeten van het skûtsje, worden alle gegevens van het skûtsje verwerkt in programma en wordt alles uitgetekend op het beeldscherm. De schippers worden uitgenodigd op kantoor bij De Vries Sails om van te voren de zaken door te nemen, soms vergezeld door de stuurman of adviseur. Zij kijken mee met de schipper naar het ontwerp. Het ontwerp van het zeil wordt volledig doorgesproken. Zo wordt er onder andere gekeken naar het model en de rifhoogtes, maar ook van welk doek het zeil moet worden gemaakt.
Welk type zeil
Waar gaat de voorkeur naar uit. Een licht-midweer zeil, waarbij het doek licht is met een normaal profiel, of een mid-zwaarweer zeil, wat vlakker is en waar de wind minder grip op heeft. Of kies je toch voor een diep model, wat het meest optimale presteert bij licht weer.
Verre weg de meeste skûtsjes zeilen met een medium model als Grootzeil, want dat past het beste bij het Nederlandse weer. Dit geldt voor het grootzeil, voor de fok kiezen schippers ook wel eens twee modellen. Een licht-midweer en een mid-zwaarweer Fok, om zo voordeel te halen, mocht het weer (wind) het toelaten.
Productie
Het produceren van het zeil is vrij omslachtig vanwege de traditionele voorschriften van de SKS van oudsher. Een grootzeil bestaat uit verschillende banen. Deze banen worden op een snijtafel, door een laser gesneden en getekend. De baanbreedte van deze banen zijn overal even breed.
De verschillende banen worden aan elkaar geplakt en vast genaaid waardoor er uit eindelijk een zeil tot stand komt. Door het strijken van het nieuwe zeil, wordt het zeil op maat gemaakt, maar dit kan niet zonder gaffel. Je hebt de gaffel nodig om het zeil om maat te “strijken.” Daarna worden alle hoekverstevigingen vast geplakt en vast genaaid. De SKS verplicht dat het aanzetten van het touwlijk met de hand wordt aangebracht. Hieraan voorafgaand wordt het nieuwe zeil eerst door de SKS gecontroleerd of aan de juiste maatvoering wordt voldaan. Pas na goedkeuring mag het touwlijk worden aangebracht.
Buitenkousen
Naast het touwlijk worden ook de buitenkousen met de hand aangebracht. Dit is het zwaarste “klusje” van het maken van het zeil. Het opdraaien van de buitenkous wordt eveneens met de hand gedaan. Hier heb je wel wat spierballen voor nodig. Niet iedereen kan dit. Wij vragen ook nog even naar het “logo” in het zeil. Dat klusje is nu minder spannend. Vroeger werden de tekens er op geschilderd. Tegenwoordig wordt hiervoor plakdoek gebruikt. Nadat de Keuringscommissie het zeil helemaal heeft goedgekeurd wordt er een koperen ring in het zeil geslagen, zodat zichtbaar is dat het zeil de juiste maatvoering heeft.
De nieuwe formule
Op 2 november jl. zijn de eerste skûtsjes opgemeten en eind november wordt de definitieve hoeveelheid meters bekend die elk skûtsje mag voeren. Wat gaat het worden? Vergroten of verkleinen van de zeilen. Het silhouet van de zeilen wordt bepaald door de lengte van het onderlijk, daaruit volgt het voorlijk, achterlijk en bovenlijk en ook de banen moeten gelijk zijn. Het verkleinen of vergroten van de huidige zeilen van de skûtsjes wordt lastig.
Bij het verkleinen spreekt met van een totale verbouwing van het Grootzeil. Waarbij alle lijken moeten worden verwijderd, (onder, voor en bovenlijk) om het silhouet in stand te houden. Bij vergroting is van het zeil loop je tegen het zelfde probleem aan van het silhouet. Bij de SKS is duidelijk aangeven dat is geen dispensatie wordt gegeven op het silhouet. Qua gevoel denkt Sipko dat het voor Ljouwert wel gaat meevallen met het inleveren van m2, maar geeft hij direct toe ’”dit is niet meer dan een gevoel’”.
Sipko wenst ook de nieuwe schipper Willem Zwaga, namens UK-de Vries Sails veel succes.