Anke Zwaga- “Het aangeven van de resterende tijd voor de start is het belangrijkste.”
Leeuwarden- Anke Zwaga (21) is opgegroeid in Koufurderrige, een dorp gelegen in de gemeente Sûd-West Fryslân, ten westen van het Koevordermeer. Sinds een paar maanden woont Zwaga in het altijd gezellige Grou. De startplaats van het jaarlijkse skûtsjesilen.
Ljouwerter skûtsje
“Ik ben met het Ljouwerter skûtsje opgegroeid. Mijn mooiste ervaring is de gezellige sfeer aan boord van de Vrouwe Nieske. Als klein meisje heb ik al heel wat danspassen gemaakt op de tafels van het schip.” Zwaga zeilt inmiddels zo`n 4 jaar met haar broer Willem Zwaga. Zij maakte deel uit van de bemanning van de “Opsjitter” en gaat mee als bemanningslid van het Ljouwerter skûtsje.
In de roef
Op de vraag waar we Zwaga terug vinden op het skûtsje, antwoord zij: “Ik zit in de roef. Het aangeven van de resterende tijd voor de start is mijn belangrijkste taak en het binnen halen van de schoot.” De roef was de woning aanboord van het skûtsje en waren verre van comfortabel. Hele gezinnen sliepen in de roef. De ouders sliepen in het alkoofbed, terwijl de kinderen met drie of vier bijeen sliepen in de “achteronder”. Dit is een lager gelegen plaats onder de roef. De allerkleinsten sliepen zelfs in de kastschuiven (grote laden), als er meerdere kinderen aan boord waren.
Zwaga is de spin in het web aanboord van het Ljouwerter skûtsje. Zij zorgt ervoor dat iedereen voorzien is van een zwemvest, het opruimen en aangeven van landvasten, stootkussens, de route, eten en drinken en ga zo maar door. Zwaga regelt het.
Nek aan Nek
“De mooiste wedstrijden, zijn de wedstrijden met niet al te veel wind. Dan zeilen de skûtsjes nek aan nek. De wedstrijd blijft spannend tot het laatste moment. Heel gaaf!” In de voorbereiding vooraf gaande aan een wedstrijd, doet Zwaga geen gekken dingen. Wel neemt ze genoeg kleding mee. “ Door ervaring wijzer geworden. Ik ben al eens een keer omgegaan met een skûtsje. Dan ben je heel blij met droge kleding.” De ideale wedstrijd is voor Zwaga een wedstrijd met een goede wind.
Linker rijtje
Dit jaar wordt er met een nieuwe bemanning gezeild op het Ljouwerter skûtsje. “We hebben een jong team en zijn goed op elkaar ingespeeld. Met de juiste wind in de zeilen moet een plek in het linker rijtje haalbaar zijn.”
Recentelijk heeft Siete Meeter bij het bestuur, tevens eigenarencommissie Stichting Ljouwerter Skûtsje, aangegeven dat hij zijn functie als schipper aan het eind van dit seizoen neerlegt.
Niet te combineren
Siete geeft aan dat hij niet langer de taken en de verantwoordelijkheden, die onlosmakelijk zijn verbonden aan de functie van SKS schipper, kan combineren met zijn werk- en privéleven.
Eigen beslissing
Dit weloverwogen besluit heeft Siete genomen in aansluiting op het recente SKS kampioenschap. Als bestuur betreuren wij zijn keuze maar respecteren deze uiteraard. Wij bedanken Siete voor alles wat hij voor de Stichting Ljouwerter Skûtsje heeft gedaan.
Binnenkort oriënteert het bestuur zich op een nieuwe schipper die het helmhout in 2017 overneemt.
Leeuwarden- Je hebt de mensen vast zien lopen met allerlei apparatuur tijdens de wedstrijden van de SKS. De mensen van Omroep Max. Dan weer langs de kant in Lemmer, of in een boot op het water, varend tussen de skûtsjes.
De loting
Verschillende zaken zijn belicht. Zo was de crew aanwezig in Grou in het Theehuis, waar ook de bemanningleden van Leeuwarden zich hadden verzameld. Voorafgaand aan de loting hebben zij de sfeer geproefd op het plein in Grou bij de tent, waar de loting ging plaatsvinden. Burgemeester Ferd Crone was ook aanwezig, als beschermheer van het Leeuwarder skûtsje.
De wedstrijden
Hoe start de dag van de bemanning en wat moeten zij doen om het skûtsje zeilklaar te maken. In alle vroegte was de crew aanwezig om dit te filmen en interviews af te nemen. Om 11.00 uur volgt de route beschrijving van de wedstrijd. Piet Paulusma geeft de voorspelling van het weer tijdens de bespreking. Welke route gaan we zeilen? Wordt het baan A of baan B of zelfs baan E. De crew van Omroep Max was onder de indruk van alle zaken die er bij komen kijken om een wedstrijd te organiseren en te zeilen.
Leeuwarderwedstrijd dag
Uiteraard ontbrak de crew niet tijdens de Leeuwarderwedstrijd dag in Lemmer. Van `s ochtends vroeg tot `s avonds laat zijn er opnames gemaakt. Tijdens het uitleggen van de route vanaf de klipper van Zevenwolde werden aan het bestuur enkele vragen gesteld over de route. Tijdens de route bespreking werden de reacties van de schippers gepeild over de te zeilen baan. Sietske Meeter werd uiteraard ook om een korte reactie gevraagd.
Sfeer
“Wat een sfeer!, aldus Jan Slagter. De binnenkomst in Lemmer van de vloot in het centrum, voorafgaand aan de beide Lemster dagen. Het harde werken van de bemanning tijdens de wedstrijden. De organisatie van een wedstrijd, het uitleggen van de route. Er komt veel meer bij kijken, dan je in eerste instantie doet vermoeden.”
De uitzending
Het is nog niet duidelijk wanneer de opnames uitgezonden worden. Eind oktober, begin november. Via onze website of social media kanalen houden wij je op de hoogte.
Klaas Ferwerda – Onze Lierenman en trimmer van het grootzeil
Onze lierenman: “Grou is de spannendste wedstrijd. De eerste wedstrijd van het seizoen!”
De uit Leeuwarden afkomstige Klaas Ferwerda(49) zeilt voor het 4e jaar bij het Ljouwerter Skûtjse. “Ik ben begonnen toen ik ongeveer 16 jaar oud was. Ik zeilde in de IFKS met Eildert Meeter en daarna jaren lang, nog steeds in de IFKS, met Siete Meeter.”
Handmatig
Om de zo’n 100 jaar oude skûtsjes zoveel mogelijk in ere te houden, moet bijna alles op het skûtsje met handkracht gedaan worden. Geen automatische lieren die de zwaarden omhoogtrekken. De lierenman zorgt er samen met de schotenmannen voor dat het grootzeil er optimaal bij staat.
Hij bedient met lieren en blokken de piek, de hals en het onderlijk. Hoe beter het zeil staat, hoe sneller het schip gaat. Bij lichter weer komt het zeil er wat holler op (o.a. het onderlijk wat losser), bij hardere wind juist wat vlakker. Daarnaast vergt elke koers (aan de wind, voor de wind, etc.) een andere stand van de hals, piek en het onderlijk.
De start in Grou
Grou is de spannendste wedstrijd. Het begin van de SKS 2016. De SKS werkt haar kampioenswedstrijdenreeks gedurende 11 wedstrijden af. De eerste wedstrijd is op 30 juli te Grou en de laatste van de 11 wedstrijden is op 12 augustus in Sneek. Alle wedstrijden kun je vinden via onze pagina http://skutsje.friks.it/friksbeheer
Meegesleurd
Dat het er soms mal aan toe kan gaan, is inmiddels wel duidelijk. Op de vraag of Klaas wel eens een nat pak heeft gehaald, vertelde hij: ”Meerdere malen. Ik ben in totaal acht keer om gegaan en één keer door de fok meegesleurd/omhoog getild en in het water terecht gekomen. Gelukkig heeft Siete mij er uitgetild. Toen ik nog peiler en zwaardenman was, haalde ik elke wedstrijd een nat pak.”
Top klassering
Klaas hoopt in de top mee te draaien dit jaar. “Wij moeten het schip opnieuw leren kennen vanwege de verbouwing vorig jaar en dit jaar een nieuwe mast met compleet nieuw tuig. Dat is toch eerst weer even uitzoeken.” Aan bijgeloof doet Klaas niet. “Ik pak mijn kleren en stap aan boord. We gaan ervoor!”
De Skûtsje Undernimmers Dei van Rotary SWF
Op vrijdag 17 juni werd de jaarlijkse “Skûtsjes Ûndernimmers Dei” op de Snitser Mar gehouden. Deze dag werd georganiseerd door de Rotary Sneek-Zuidwesthoek voor ondernemers en hun relaties.
12 SKS- Skûtsjes
Naast het Ljouwerter skûtsje met Siete Meeter, zeilden er afgelopen vrijdag nog 11 andere SKS-skûtsjes tijdens de” Skûtsje Undernimmers Dei” van de Rotary SWF. Het Ljouwerter skûtsje werd 5e in de eerste wedstrijd en behaalde tot twee keer toe de 6e plaats in de tweede- en derde wedstrijd.
Gedeelde 4e plaats
Het Ljouwerter skûtsje eindigde achter Joure, met Dirk Jan Reijenga, die naar de eerste plaats zeilde met respectievelijk twee keer een 3e plaats in de eerste- en derde wedstrijd en de 1e plaats behaalde tijdens de tweede wedstrijd. Grou, met Douwe Visser ,werd 2e in het eind klassement en Heerenveen eindigde als 3e in het eind klassement. Samen met Earnewâld eindigen wij op een gedeelde 4e plaats.
Diskwalificatie
Gerhard Pietersma van Earnewâld had kunnen winnen, maar door een foute start, tijdens de eerste wedstrijd, werd hij gediskwalificeerd voor deze wedstrijd. Earnewâld herstelde zich goed in de wedstrijden die nog volgende en eindigden op 3e en 1e plaats. waardoor zijn uitkwamen op een gedeelde 4e plaats met het Ljouwerter Skûtsje.
Uitslagen:
Joure 3, 1, 3: 7; 2. Grou 1, 7, 4: 12; 3. Heerenveen 8, 6, 2: 16; 4. Earnewâld 13, 3, 1: 17; Leeuwarden 5, 6, 6: 17; 6. Súdwesthoek 9, 2, 9: 20; 7. d’Halve Maen 2, 10, 10: 22; 8. Ut en Thús 4, 8, 13: 25; 9. Langweer 12, 9, 5: 26; 10. Drachten 5, 13, 8: 26; 11. Lemmer 11, 4, 11: 26; 12. Akkrum 10, 12, 7: 29; 13. Huzum 7, 11, 12: 30.