"De Leeuw is Los"!

Nieuws

Anke Zwaga is in de roef te vinden tijdens de wedstrijden

13 maart 2017

Anke Zwaga- “Het aangeven van de resterende tijd voor de start is het belangrijkste.”

Leeuwarden- Anke Zwaga (21) is opgegroeid in Koufurderrige, een dorp gelegen in de gemeente Sûd-West Fryslân, ten westen van het Koevordermeer. Sinds een paar maanden woont Zwaga in het altijd gezellige Grou. De startplaats van het jaarlijkse skûtsjesilen.

Ljouwerter skûtsje

“Ik ben met het Ljouwerter skûtsje opgegroeid. Mijn mooiste ervaring is de gezellige sfeer aan boord van de Vrouwe Nieske. Als klein meisje heb ik al heel wat danspassen gemaakt op de tafels van het schip.” Zwaga zeilt inmiddels zo`n 4 jaar met haar broer Willem Zwaga. Zij maakte deel uit van de bemanning van de “Opsjitter” en gaat mee als bemanningslid van het Ljouwerter skûtsje.

In de roef

Op de vraag waar we Zwaga terug vinden op het skûtsje, antwoord zij: “Ik zit in de roef. Het aangeven van de resterende tijd voor de start is mijn belangrijkste taak en het binnen halen van de schoot.” De roef was de woning aanboord van het skûtsje en waren verre van comfortabel. Hele gezinnen sliepen in de roef. De ouders sliepen in het alkoofbed, terwijl de kinderen met drie of vier bijeen sliepen in de “achteronder”. Dit is een lager gelegen plaats onder de roef. De allerkleinsten sliepen zelfs in de kastschuiven (grote laden), als er meerdere kinderen aan boord waren.

Zwaga is de spin in het web aanboord van het Ljouwerter skûtsje. Zij zorgt ervoor dat iedereen voorzien is van een zwemvest, het opruimen en aangeven van landvasten, stootkussens, de route, eten en drinken en ga zo maar door. Zwaga regelt het.

Nek aan Nek

“De mooiste wedstrijden, zijn de wedstrijden met niet al te veel wind. Dan zeilen de skûtsjes nek aan nek. De wedstrijd blijft spannend tot het laatste moment. Heel gaaf!” In de voorbereiding vooraf gaande aan een wedstrijd, doet Zwaga geen gekken dingen. Wel neemt ze genoeg kleding mee. “ Door ervaring wijzer geworden. Ik ben al eens een keer omgegaan met een skûtsje. Dan ben je heel blij met droge kleding.” De ideale wedstrijd is voor Zwaga een wedstrijd met een goede wind.

Linker rijtje

Dit jaar wordt er met een nieuwe bemanning gezeild op het Ljouwerter skûtsje. “We hebben een jong team en zijn goed op elkaar ingespeeld. Met de juiste wind in de zeilen moet een plek in het linker rijtje haalbaar zijn.”

SKS skûtsjesilen en Hardzeildag Sneekweek op dezelfde dag in 2017

12 maart 2017

Sintrale Kommisje Skûtsjesilen en Koninklijke Watersportvereniging Sneek organiseren historische zeildag

Op woensdag 9 augustus 2017 zal historie worden geschreven als het aan de SKS (Sintrale Kommisje Skûtsjesilen) en KWS (Koninklijke Watersportvereniging Sneek) ligt. Dit is vandaag op de Algemene Ledenvergadering van de SKS bekendgemaakt.

(meer…)

Het skûtsjemuseum in Earnewâld

30 augustus 2016

Earnewâld- In het Skûtsjemuseum staat het leven van vroegere generaties skûtsjesschippers centraal. Op een prachtige locatie vlakbij Earnewâld staat de historische scheepswerf “De Stripe.”Hier komt de oude traditionele zeilvaart weer tot leven. In het museum neem je onder andere een kijken in een nagebouwde roef. Je proeft de verhalen van vroeger. Je ruikt aan taan en teer. Je maakt er kennis met de krappe ruimte aan boord rond 1900, toen de skûtsjes onder zeil dagelijks vrachten vervoerden. Het was een zwaar bestaan van hard werken, maar vaak de vreugde van een vrij leven, met wind en water.

Vrijwilligers

In het skûtsjemuseum komen mooie, soms sterke verhalen tot leven. Het museum wordt gerund door ongeveer 50 vrijwilligers met de meest uiteenlopende taken. Zo zijn er timmerlieden, technici en zelfs nog een edelsmid. De oudste vrijwilliger is Jan Bruinsma de voormalig dorpstimmerman. Jan is 96 jaar en nog altijd actief betrokken bij het museum. In april van dit jaar heeft het museum de 100.000ste bezoeker mogen begroeten. Per jaar ontvangt het museum ongeveer 6000 bezoekers.

Oude materialen

In het museum vind je veel oude materialen. Veel masten, zeilen en andere onderdelen van de skûtsjes. Oprichter Age Veldboom heeft letterlijk veel spullen van de brandstapel gehaald. “Een jaar of wat terug was er geen oog voor historie. De schepen moesten sneller, aldus Veldboom: “Ik ben blij dat er weer een originaliteit commissie in het leven is geroepen, waardoor de skûtsjes weer in oude staat zijn hersteld.”

Start van het museum

Het museum is in 1998 opgericht door Veldboom. De doel van het museum is: “Het bewaren en bewaken van de historie voor de jeugd en om hen ook te stimuleren kennis te maken met oude ambachten. Het is een echt doe-museum. ” Veldboom is, zoals hij dat zelf zegt, “Gigantisch tevreden over de vlucht die het museum heeft gemaakt door de jaren heen. Dit had ik nooit allemaal alleen gekund. Het was een goed besluit een stichting in het leven te roepen. Hierdoor is het allemaal veel beter geregeld en nog mooier, dan wanneer ik het allemaal alleen had moeten doen.”

Bruine zeilen

Een van de rondleiders is,de uit Leeuwarden afkomstig, Henk Veltman. Samen met zijn vrouw is hij een van de vele vrijwilligers waar het museum op draait. Hij en zijn vrouw zijn nauw betrokken bij het museum. Naast rondleidingen verzorgen is Veltman een van de technici van het museum. Na een warm onthaal werden we meegenomen door de historie van het museum. Zo vertelde Veltman, dat vroeger alle zeilen van wit katoen waren. Tenminste, toen ze nieuw waren. “De zeilen werden op een gegeven moment met een bezem en tanine behandeld om te voorkomen dat “het weer” in de zeilen kwam. “Door deze behandeling werden de katoenen zeilen bruin van kleur”, zo vertelt Veltman; “Nu heb je veel kunststof zeilen.”

Aebelina

Naast het museum ligt het houten skûtsje “Aebelina”. Veltman vertelde ons dat het skûtsje helemaal van eikenhout is gemaakt. “Verschillende gemeenten en de Provincie Fryslân hebben veel hout gedoneerd. Wanneer er eikenbomen waren omgewaaid, werden deze geschonken aan het museum om de “Aebelina” af te kunnen maken.”

Nieuwsgierig

Ben je nieuwsgierig geworden naar de verhalen over vroeger en wil je meer weten over het leven op een skûtsje? Kijk dan even op www.skutsjemuseum.nl of op www.aebelina.nl

Klaas Ferwerda onze lierenman

18 juli 2016

Klaas Ferwerda – Onze Lierenman en trimmer van het grootzeil

Onze lierenman: “Grou is de spannendste wedstrijd. De eerste wedstrijd van het seizoen!”

De uit Leeuwarden afkomstige Klaas Ferwerda(49) zeilt voor het 4^e jaar bij het Ljouwerter Skûtjse. “Ik ben begonnen toen ik ongeveer 16 jaar oud was. Ik zeilde in de IFKS met Eildert Meeter en daarna jaren lang, nog steeds in de IFKS, met Siete Meeter.”

Handmatig

Om de zo’n 100 jaar oude skûtsjes zoveel mogelijk in ere te houden, moet bijna alles op het skûtsje met handkracht gedaan worden. Geen automatische lieren die de zwaarden omhoogtrekken. De lierenman zorgt er samen met de schotenmannen voor dat het grootzeil er optimaal bij staat.

Hij bedient met lieren en blokken de piek, de hals en het onderlijk. Hoe beter het zeil staat, hoe sneller het schip gaat. Bij lichter weer komt het zeil er wat holler op (o.a. het onderlijk wat losser), bij hardere wind juist wat vlakker. Daarnaast vergt elke koers (aan de wind, voor de wind, etc.) een andere stand van de hals, piek en het onderlijk.

De start in Grou

Grou is de spannendste wedstrijd. Het begin van de SKS 2016. De SKS werkt haar kampioenswedstrijdenreeks gedurende 11 wedstrijden af. De eerste wedstrijd is op 30 juli te Grou en de laatste van de 11 wedstrijden is op 12 augustus in Sneek. Alle wedstrijden kun je vinden via onze pagina http://skutsje.friks.it/friksbeheer

Meegesleurd

Dat het er soms mal aan toe kan gaan, is inmiddels wel duidelijk. Op de vraag of Klaas wel eens een nat pak heeft gehaald, vertelde hij: ”Meerdere malen. Ik ben in totaal acht keer om gegaan en één keer door de fok meegesleurd/omhoog getild en in het water terecht gekomen. Gelukkig heeft Siete mij er uitgetild. Toen ik nog peiler en zwaardenman was, haalde ik elke wedstrijd een nat pak.”

Top klassering

Klaas hoopt in de top mee te draaien dit jaar. “Wij moeten het schip opnieuw leren kennen vanwege de verbouwing vorig jaar en dit jaar een nieuwe mast met compleet nieuw tuig. Dat is toch eerst weer even uitzoeken.” Aan bijgeloof doet Klaas niet. “Ik pak mijn kleren en stap aan boord. We gaan ervoor!”

Klaas Ferwerda

Sylvia van der Vaart onze bakboord zwaardvrouw

27 juni 2016

Onze bakboord zwaardvrouw- “Er zijn nog wat oefenpuntjes, voor ons als bemanning”

Vandaag maken wij kennis met Sylvia van der Vaart(46) uit Zwolle. Sylvia is haar hele leven al betrokken bij het skûtsje silen. “ Via mijn vader Gerrit van der Vaart. Hij zeilde bij Ome Siete en later bij Ome Eildert. Mijn overleden man, Henri Beekhof was ook enorm betrokken bij het skûtsje silen en heeft ook gezeild bij Ome Siete en Ome Eildert. “Ik ben nu voor het derde jaar aan boord bij mijn neef Siete Meeter en het Ljouwerter skûtsje ”.

Platbodemschip

Het bedienen van de zwaarden bepaalt de koers van het skûtsje. Een skûtsje is een platbodemschip zonder kiel. Vroeger moesten de skûtsjes hun vracht ook vervoeren naar plaatsen met alleen ondiep water. In plaats van een kiel hingen er twee zijzwaarden aan het skûtsje voor het geval er tegen de wind in gekruist moest worden.

Bij overstag gaan verandert de richting van het schip ten opzichte van de wind. De wind blaast dan vanaf de andere kant in de zeilen. Als het zwaard aan de loefzijde( daar waar de wind vandaan komt) neergelaten werd, had dit geen nut. Het zwaard aan de lijzijde (de lage kant) werd dan neergelaten.

Zo zorg je ervoor dat de wind het schip niet zomaar alle kanten kan laten uitblazen tijdens een wedstrijd. “Door de zwaarden te steken blijft het schip op de gewenste koers. De schipper bepaalt met zijn adviseur de koers en de zwaardvrouwen, waarvan Sylvia er één van is, van het Ljouwerter skûtsje laten al naar gelang tijdens de koers de zwaarden neer of trekken deze omhoog.”

Omslaan

“Het spannendste moment vond ik toch wel het omslaan tijdens de proloog van Langweer 2015. 1 vlaagje teveel en toen lagen we al om. Een aantal bemanningsleden lagen in het water. Maaike Meeter was op het helmhout gevallen en had veel pijn. Ik zat boven op de zijkant van het skûtsje vol in de wind. Het was erg koud.” Heerenveen ging vlak voor het Ljouwerter skûtsje om. “Ik wilde van het skûtsje af en zat om me heen te kijken waar ik mij het beste in het water kon laten vallen. Door de opmerking: Gewoon blijven zitten Syl. Ze komen ons wel halen, ben ik maar rustig blijven zitten. Maar mán, wat was het spannend.”

Voorbereiding

De bemanning van het Ljouwerter Skûtsje is niet van hun stuk te krijgen. Tijdens de voorbereiding luistert Sylvia naar muziek via haar telefoon op het volgschip. “Even een momentje voor mezelf.” Voor de rest geen bijgeloof of andere poespas. De wedstrijd bij de Veenhoop vindt Sylvia de leukste. “Alle skûtsjes op een rij langs de kant. Wachten tot het startschot klinkt en dan wegwezen. De adrenaline die iedereen dan voelt, is geweldig.”

Linker rijtje

De Rienk Ulbesz loopt erg goed. Met een nieuwe mast en compleet nieuw tuig zijn er zeker stappen gemaakt. “Ik denk dat we in het linker rijtje eindigen en in 2017 de titel pakken. Waarom? Omdat de bemanning en Siete Meeter van het Ljouwerter skûtsje het kunnen!”

Silvia van der Vaart

De Skûtsje Undernimmers Dei

20 juni 2016

De Skûtsje Undernimmers Dei van Rotary SWF

Op vrijdag 17 juni werd de jaarlijkse “Skûtsjes Ûndernimmers Dei” op de Snitser Mar gehouden. Deze dag werd georganiseerd door de Rotary Sneek-Zuidwesthoek voor ondernemers en hun relaties.

12 SKS- Skûtsjes

Naast het Ljouwerter skûtsje met Siete Meeter, zeilden er afgelopen vrijdag nog 11 andere SKS-skûtsjes tijdens de” Skûtsje Undernimmers Dei” van de Rotary SWF. Het Ljouwerter skûtsje werd 5e in de eerste wedstrijd en behaalde tot twee keer toe de 6e plaats in de tweede- en derde wedstrijd.

Gedeelde 4e plaats

Het Ljouwerter skûtsje eindigde achter Joure, met Dirk Jan Reijenga, die naar de eerste plaats zeilde met respectievelijk twee keer een 3e plaats in de eerste- en derde wedstrijd en de 1e plaats behaalde tijdens de tweede wedstrijd. Grou, met Douwe Visser ,werd 2e in het eind klassement en Heerenveen eindigde als 3e in het eind klassement. Samen met Earnewâld eindigen wij op een gedeelde 4e plaats.

Diskwalificatie

Gerhard Pietersma van Earnewâld had kunnen winnen, maar door een foute start, tijdens de eerste wedstrijd, werd hij gediskwalificeerd voor deze wedstrijd. Earnewâld herstelde zich goed in de wedstrijden die nog volgende en eindigden op 3e en 1e plaats. waardoor zijn uitkwamen op een gedeelde 4e plaats met het Ljouwerter Skûtsje.

Uitslagen:

Joure 3, 1, 3: 7; 2. Grou 1, 7, 4: 12; 3. Heerenveen 8, 6, 2: 16; 4. Earnewâld 13, 3, 1: 17; Leeuwarden 5, 6, 6: 17; 6. Súdwesthoek 9, 2, 9: 20; 7. d’Halve Maen 2, 10, 10: 22; 8. Ut en Thús 4, 8, 13: 25; 9. Langweer 12, 9, 5: 26; 10. Drachten 5, 13, 8: 26; 11. Lemmer 11, 4, 11: 26; 12. Akkrum 10, 12, 7: 29; 13. Huzum 7, 11, 12: 30.

De kop is eraf.

18 mei 2016

Seizoensopening voor Ambassadeurs en vrienden van het Ljouwerter Skûtsje.

De kop is er nu echt af. Afgelopen weekend heeft Siete met zijn bemanning de 1^e wedstrijden gezeild tijdens Lemmer Ahoy. Met wisselende resultaten en veel leermomenten. Wilt u weten hoe het hen is vergaan?

SEIZOENSOPENING VAN HET LJOUWERTER SKÛTSJE!!

Op dinsdag 24 mei as. vanaf 15.30 uur heten wij u, uiteraard samen met partner/collega/relatie, van harte welkom in het Theehuis in Grou (Meersweg 9). Voor de liefhebbers maken wij samen met schipper Siete Meeter en zijn bemanning een zeiltocht op het Pikmeer en de Wijde Ee zodat een ieder zelf kan ervaren hoe het dit jaar “doet”.

Zoals u van ons gewend bent zijn zorgen wij weer voor het heerlijke diner in het Theehuis, een heerlijke borrel en sluiten de bijeenkomst rond 21.00 uur af.

Aanmelden kan via de site. Tot 24 mei!