Nieuws

De zeiltekens in de zeilen

18 oktober 2016

Vroeger moest je een skûtsje herkennen aan de kleur van het skûtsje en/of aan de kleur van het zeil of aan de vormgeving van de achtersteven. (“De kont”) Een skûtsje van scheepswerf “De Pijp” uit Drachten bijvoorbeeld, kon je in die tijd herkennen aan de rondingen van het achterschip. Die lagen meer naar voren, zodat de romp vanaf de waterlijn eerder naar boven boog, maar dat weet niet iedereen.

Zeiltekens

De skûtsjes zijn vandaag de dag nog steeds herkenbaar aan hun rondingen en “wangen”, maar in 1958 werd toch de wens uitgesproken, tijdens de SKS-vergadering, dat er herkenningstekens voor de toeschouwers in het zeil moesten worden aangebracht.

Krijt

Er waren al schippers geweest die met krijt aan de slag waren gegaan en provisorisch een teken had aangebracht in het zeil. Maar dit hield geen stand tijdens een regenbui, waardoor de schepen weer “onherkenbaar” werden voor het publiek.  Vanaf 1959 gingen de meeste schippers ertoe over om een permanent zeilteken te laten aan te brengen in hun zeil.

De Leeuw

De eigenaren commissies brachten een teken aan dat verwees naar de plaats waar de commissie gezeteld was. De ene commissie deed dat middels een letter, zoals Eernewoude (E), Grou (G) en Drachten (D) o.a.  De Sudwesthoek voer eerst met “ST” van de thuishaven Stavoren. Inmiddels  zeilt de Sudwesthoek met de letters “SWH” en komen we de letters “ST” tegen bij de IFKS.

De andere eigenaren commissies gebruikten een heraldisch teken zoals Langweer en Leeuwarden. Sneek gebruikte, vanaf 1962, een ander typerend teken de Waterpoort van Sneek. Voor 1962 voer Sneek ook met een lettercombinatie. De andere eigenaren commissies gebruikten een heraldisch teken zoals Langweer en Leeuwarden.  

Met het Koninklijk Besluit van 25 maart 1818 ontstond de gemeente Leeuwarden en dit werd bevestigd met het wapen van Leeuwarden. Wist je dat de Leeuw het enige wapen, van een provinciehoofdstad in Nederland, is zonder schildhouders?

Uitzonderingen

Het zeilteken van d`Halve Mean verwees niet naar de plaats van de thuishaven, maar naar het schip van de Verenigde Oost-Indische Compagnie ( VOC), dat onder leiding van kapitein Henry Hudson, in september 1609 de haven van New York binnenvoer. De laatste groep eigenaren van de SKS-vloot waren de particuliere eigenaren zoals Lodewijk Meter (LM), Siete Meter (SM) vanaf 1964-1972, waarvan de letters in het zeil van Siete Meeter inmiddels zijn vervlochten naar de “B” van Bolsward.

De liefde

Toen Klaas van der Meulen in 1965 toetrad tot de SKS, werd de letter “W” in zijn zeil geplaatst.  Het verhaal wil dat Klaas dit deed uit voorliefde voor zijn vrouw Willemske Taekesd Salverda. Dat Klaas woonachtig was in Woudsend, was natuurlijk een handige bijkomstigheid.  Het bijzonder aan de “W” was de gele kleur van de letter, maar dit is tegenwoordig niet meer toegestaan.

 

Klaas Ferwerda onze lierenman

18 juli 2016

Klaas Ferwerda – Onze Lierenman en trimmer van het grootzeil

Onze lierenman: “Grou is de spannendste wedstrijd. De eerste wedstrijd van het seizoen!”

De uit Leeuwarden afkomstige Klaas Ferwerda(49) zeilt voor het 4^e jaar bij het Ljouwerter Skûtjse. “Ik ben begonnen toen ik ongeveer 16 jaar oud was. Ik zeilde in de IFKS met Eildert Meeter en daarna jaren lang, nog steeds in de IFKS, met Siete Meeter.”

Handmatig

Om de zo’n 100 jaar oude skûtsjes zoveel mogelijk in ere te houden, moet bijna alles op het skûtsje met handkracht gedaan worden. Geen automatische lieren die de zwaarden omhoogtrekken. De lierenman zorgt er samen met de schotenmannen voor dat het grootzeil er optimaal bij staat.

Hij bedient met lieren en blokken de piek, de hals en het onderlijk. Hoe beter het zeil staat, hoe sneller het schip gaat. Bij lichter weer komt het zeil er wat holler op (o.a. het onderlijk wat losser), bij hardere wind juist wat vlakker. Daarnaast vergt elke koers (aan de wind, voor de wind, etc.) een andere stand van de hals, piek en het onderlijk.

De start in Grou

Grou is de spannendste wedstrijd. Het begin van de SKS 2016. De SKS werkt haar kampioenswedstrijdenreeks gedurende 11 wedstrijden af. De eerste wedstrijd is op 30 juli te Grou en de laatste van de 11 wedstrijden is op 12 augustus in Sneek. Alle wedstrijden kun je vinden via onze pagina http://skutsje.friks.it/friksbeheer

Meegesleurd

Dat het er soms mal aan toe kan gaan, is inmiddels wel duidelijk. Op de vraag of Klaas wel eens een nat pak heeft gehaald, vertelde hij: ”Meerdere malen. Ik ben in totaal acht keer om gegaan en één keer door de fok meegesleurd/omhoog getild en in het water terecht gekomen. Gelukkig heeft Siete mij er uitgetild. Toen ik nog peiler en zwaardenman was, haalde ik elke wedstrijd een nat pak.”

Top klassering

Klaas hoopt in de top mee te draaien dit jaar. “Wij moeten het schip opnieuw leren kennen vanwege de verbouwing vorig jaar en dit jaar een nieuwe mast met compleet nieuw tuig. Dat is toch eerst weer even uitzoeken.” Aan bijgeloof doet Klaas niet. “Ik pak mijn kleren en stap aan boord. We gaan ervoor!”